اتحاد کارگران انقلابی ایران

اتحاد کارگران انقلابی ایران: در یادداشت اول رابطه متقابل میان حمایت بخش مستقل سازمان یافته جنبش کارگری از مبارزه کارگران برای ایجاد تشکل مستقل صنفی و مطالباتی در واحدهای بزرگ تولیدی به عنوان یکی از اهرم های موجود در رفع موانع سازمان یابی مستقل در محیط کار مورد تاکید قرار گرفت. واقعیت این است که سازمان یابی در محیط زندگی هم می تواند نقش مهمی در افزایش قدرت مطالبه گری بخش های مختلف جنش کارگری داشته باشد.

غالبا ذیل مفهوم سازمان یابی در محیط زندگی دو شکل متفاوت عرضه می شود که تفاوت های مهمی با هم دارند. یک شکل، همان تشکل محیط کار است که سازمانگرانش برای در امان ماندن از دست حراست و نیروهای امنیتی و برای دور زدن مزاحمت ها، براساس پیوندهای کارگری و آشنایی های موجود و شکل یافته در محیط کارخانه، آن را به بیرون کارخانه یا واحد تولیدی می برند و به پاتوق ها، پارک ها یا محل زندگی فعالان کارگری منتقل می کنند. با این که اهمیت این روش را در زمینه سازی اقدام جمعی و تشکل مستقل در مجموع نمی توان انکار کرد و یا آن را به عنوان راهی برای دور زدن بخشی از موانع سازمان یابی در محل کار کنار گذاشت، اطلاعات ناقص موجود نشان نمی دهد که چنین شکلی از کنش سازمانگرانه نقشی موثر در تقویت روند تشکل یابی مستقل اردوی کار در – حداقل – یک دهه اخیر در کشور، بویژه در زمینه واحدهای بزرگ تولیدی داشته باشد. مفهوم دیگری که از تشکل یابی در محیط زندگی مد نظر است با آنچه که مخصوصا در ماههای اخیر بر بستر خیزش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» صراحت بیشتری یافته و ایده آن ذیل نام «کمیته های محلات» بیان شده قرابت بیشتری دارد. البته قرابت و نه انطباق کامل! زیرا هر کمیته محلی لزوما کمیته کارگری محل نیست. هم ترکیب سازمانگران کمیته محل، هم محله مورد نظر با هم فرق دارد. همان طور که طبعا از نظرعیار کارگری و پایه اجتماعی، در استان تهران، قلعه حسن خان و جاده ساوه با محله اکباتان فرق دارد. سخن بر سر کمیته های کارگری در محلات است نه کمیته های محلات به طور کلی. «کمیته های محلات» یا «کمیته های مقاومت محلات» نسبت به «کمیته های کارگری در محلات» عام تر است و شکلی از سازمان یابی است که علاوه بر طبقات تحتانی جامعه، سایر لایه های اجتماعی هم می توانند بنا به تعریف برای سازماندهی به کار بگیرند. البته ما می دانیم که اصلی ترین نقطه اشتراک حاکمیت با اپوزیسیون راست، نفرت و وحشت مشترک آنان از سازمان یابی مستقل مردم بر پایه مطالبات عاجل و بی واسطه شان یا حتی مطالبات عمومی تر است. زیرا نیرویی که خود را سازمان داده باشد، به راحتی مصادره نمی شود و عقل جمعی و هم اندیشی را چراغ راهنمای عمل خود قرار می دهد. به همین دلیل طیف راست اپوزیسیون در جریان خیزش انقلابی اخیر علیرغم حمایت گسترده رسانه های فارسی زبان خارج، صرفا مفهوم «کمیته محلات» را به لجن کشید. کاری که آنها صورت دادند این بود که، همان فراخوان های سابقا بی نام و نشان منتشره از خارج از کشور برای تجمعات و اعتراضات را درنیمه راه خیزش انقلابی به نام «کمیته محلات تهران» یا «جوانان تهران» و غیره منتشر کردند. گفته می شود که خود نیروهای اطلاعات هم برای تله گذاشتن و شکار نیروهای جوان و کم تجربه و کشاندن جوانان به اعتراض در مناطقی که از قبل نیروهای لباس شخصی در آنها مستقر شده بودند از عنوان کمیته های محلات استفاده کرده است. البته همزمان شاهد تشکیل کمیته های انقلابی جوانان در برخی مناطق بودیم که سعی کردند از طریق شبکه های اجتماعی بازتاب صدای مطالبات و اعتراضات مناطق خود باشند.

در هر حال عاملی که فراتر از مجموعه موانع سازمان یابی محیط کار و عدم امنیت شغلی، نقش ایجاد کمیته های کارگری محلات را در بستر سازی برای همگرایی اردوی کار و شتاب دادن به فرایند سازمان یابی مستقل طبقاتی و صنفی برجسته تر ساخته است، فروپاشی اقتصادی، نابودی تولید صنعتی و سقوط واحدهای بزرگ تولیدی است که بخش بزرگی از شاغلان سابق را به صف دارندگان مشاغل کاذب برای امرار معاش رانده و یا به ارتش بیکاران تبدیل کرده و توده بزرگی از آنان را به ناگزیر در حواشی حاشیه های کلانشهرها متراکم کرده است. این توده بزرگ کارگری را که از محل کار ثابت کارخانه ای محروم است، و نسبت به بخش سازمان یافته جنبش کارگری در همه حوزه های آموزش، خدمات، بهداشت، درمان و بازنشستگی، همچنان اکثریت بزرگ را تشکیل می دهد، در سطح مناطق زیست می توان سازمان داد.

کمیته های کارگری محلات به ابتکار فعالین کارگری و مدافعین حقوق اردوی کار و زحمت در سطح محلات و مناطق زندگی تشکیل می شود. این کمیته ها (یا هسته ها یا هر نام دیگر) از آنجا که تشکل صنفی واحد تولیدی خاصی نیستند، از این امکان برخوردارند که مطالبات عمومی تر طبقاتی و سیاسی را در پیوند با مطالبات عاجل محل زندگی و کنشگری خود پوشش دهند. همین استقلال نسبی کمیته های کارگری محلات از مطالبات اخص صنفی واحد خاص تولیدی، میل ترکیبی گسترده تری با افق های بازتر، ظرفیت های بیشتر سازمان یابی و پویایی درونی برای انطباق با شرایط متحول پدید می آورد. مثلا ترکیب جنسیتی کمیته های کارگری محلات الزاما از ترکیب جنسیتی نیروی کار در واحدهای اخص تولیدی پیروی نمی کند. و یا مثلا اگر یک خیزش انقلابی سراسری جریان داشته باشد، کمیته کارگری محلی می تواند سازماندهی اعتراضات محله محور را در دستور بگذارد و به عنوان بخشی از خیزش عمومی عمل و تاثیرگذاری کند، ضمن این که همزمان از مطالبات صنفی هم به شکل جداگانه جانبداری نماید. چنین کمیته ای با توجه به محل استقرارش می تواند در دوره اوج اعتراضات خیابانی، سازمانگر رویارویی خیابانی برای پراکنده کردن نیروهای سرکوب باشد و در دوره افول خیزش انقلابی شکل هایی از همیاری محلی و فهرستی از مطالبات رفاهی محله محور را در کانون توجه خود قرار دهد.

استقلال نسبی کمیته های کارگری محلات از مطالبات اخص صنفی تشکل های محیط کار، قدرت و ظرفیت بیشتری برای تحمل جنگ فرسایشی علیه سرکوب و دیکتاتوری نسبت به جنبش مطالباتی علنی و پیگیری روند همگرایی و همبستگی مبارزاتی در بطن خیزش انقلابی به این کمیته ها می دهد و می تواند آنان را به سازماندهندگان نافرمانی های مدنی در حوزه های مختلف تبدیل کند. بعلاوه حتی اگر بخشی از فعالان جنبش های مطالباتی، سازمانگران کمیته های کارگری محلات باشند، واقعیت علنی نبودن کمیته های کارگری محلات در شرایط سرکوب نسبت به علنی بودن فعالین و کنشگران جنبش های مطالباتی و صنفی، امکان بیشتری برای مصون ماندن از «بازداشت های بازدارنده» دستگاههای سرکوب و یا پرونده سازی امنیتی در دوره های خیزش انقلابی و ادامه کاری برای آنان فراهم می سازد که در سازمان یابی کارگری از اهمیت زیادی برخوردار است. کمیته های کارگری محلات حلقه میانگین در پیوند مطالبات عاجل صنفی و مطالبات عمومی تر طبقاتی اردوی کار است و از این رو مهم است که در اول ماه مه امسال به عنوان راهی برای کاهش تاثیرات کسری چشمگیر وزن و نقش تشکل های مستقل محیط کار در کانون توجه فعالین و کنشگران کارگری قرار گیرد.

لینک به یادداشت اول

https://mypersonaltestsite1590437.wordpress.com/2023/04/12/o-43/